Ο Pavel Durov, ο 39χρονος ρωσικής καταγωγής δισεκατομμυριούχος ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Telegram, συνελήφθη στο αεροδρόμιο Le Bourget έξω από το Παρίσι αργά το βράδυ του Σαββάτου. Η σύλληψη συνέβη λίγο μετά την άφιξη του Durov με ιδιωτικό τζετ από το Αζερμπαϊτζάν και λέγεται ότι αποτελεί μέρος κοινής έρευνας πολλών υπηρεσιών που ερευνούν εικαζόμενες αποτυχίες στον έλεγχο περιεχομένου στην πλατφόρμα Telegram που μπορεί να διευκόλυνε την εγκληματική δραστηριότητα.

Σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Reuters, οι γαλλικές αρχές είχαν εντοπίσει τον Durov στη λίστα επιβατών και κινήθηκαν για τη σύλληψή του λόγω υπάρχοντος εντάλματος. Αρκετές αναφορές της γαλλικής τηλεόρασης ανέφεραν ότι οι αρχές διερεύνησαν τις υποτιθέμενες αποτυχίες της Telegram, οι οποίες πιστεύουν ότι μπορεί να διευκόλυνε μια σειρά παράνομων δραστηριοτήτων, όπως τρομοκρατία, διακίνηση ναρκωτικών, ξέπλυμα χρήματος, απάτη και εκμετάλλευση παιδιών.

Η Telegram, η οποία εδρεύει στο Ντουμπάι, απάντησε στη σύλληψη του Durov δηλώνοντας ότι η εταιρεία “συμμορφώνεται με τους νόμους της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες” και ότι οι πρακτικές μετριοπάθειάς της είναι “εντός των βιομηχανικών προτύπων και βελτιώνονται συνεχώς”.

Η εταιρεία τόνισε ότι ο Durov «δεν έχει τίποτα να κρύψει και ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη», χαρακτηρίζοντας «παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι μια πλατφόρμα ή ο ιδιοκτήτης της είναι υπεύθυνοι για κατάχρηση αυτής της πλατφόρμας».

Η σύλληψη έχει προκαλέσει επικρίσεις από διάφορες πλευρές, συμπεριλαμβανομένου του ιδιοκτήτη του X (Twitter) Elon Musk, ο οποίος έχει αναρτήσει το hashtag “#FreePavel” στην πλατφόρμα, και προηγουμένως έχει ισχυριστεί ότι η ελευθερία του λόγου δέχεται επίθεση στην Ευρώπη.

Ρώσοι αξιωματούχοι εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους, με το υπουργείο Εξωτερικών να απαιτεί προξενική πρόσβαση στον Durov \, ο οποίος έχει διπλή γαλλική υπηκοότητα και υπηκοότητα ΗΑΕ.

Ο Durov, που συχνά αναφέρεται ως ο «Ρώσος Mark Zuckerberg», ίδρυσε την Telegram το 2013 αφότου έφυγε από τη Ρωσία λόγω συγκρούσεων με τις αρχές σχετικά με την άρνησή του να κλείσει τις κοινότητες της αντιπολίτευσης στην προηγούμενη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης VK. Το 2018, η Ρωσία άρχισε να μπλοκάρει το Telegram αφού η εφαρμογή αρνήθηκε να παραχωρήσει στις υπηρεσίες κρατικής ασφάλειας πρόσβαση στα μηνύματα των χρηστών, αλλά η απαγόρευση άρθηκε το 2020 όταν η Telegram συμφώνησε να βοηθήσει σε «έρευνες εξτρεμισμού».

Το Telegram έχει έκτοτε αυξηθεί σε σχεδόν 1 δισεκατομμύριο χρήστες και έχει γίνει ένα κρίσιμο εργαλείο επικοινωνίας, ιδιαίτερα στην Ουκρανία από την εισβολή της Ρωσίας το 2022. Η σύλληψη του αρχηγού της Telegram έχει επίσης βάλει ξανά στο προσκήνιο τις πρακτικές κρυπτογράφησης της Telegram. Παρά το γεγονός ότι περιγράφεται ευρέως ως “κρυπτογραφημένη εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων”, οι προεπιλεγμένες ρυθμίσεις του Telegram για τους περισσότερους χρήστες δεν παρέχουν κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο.

Σε αντίθεση με το WhatsApp και το Signal, οι συνομιλίες one-on-one δεν είναι κρυπτογραφημένες από προεπιλογή και οι ομαδικές συνομιλίες δεν είναι ποτέ κρυπτογραφημένες. Αυτό σημαίνει ότι το προσωπικό του Telegram έχει δυνητικά πρόσβαση σε κάθε μήνυμα που αποστέλλεται σε αυτές τις συνομιλίες, γι’ αυτό ίσως η Ρωσία ανησυχεί τόσο πολύ για τη σύλληψη.

Για τους χρήστες που αναζητούν πραγματική κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο στο Telegram, πρέπει να ρυθμιστεί χειροκίνητα ως “μυστική συνομιλία”, μια διαδικασία που δεν είναι και τόσο απλή. Όχι μόνο αυτό, αυτές οι «μυστικές» ομαδικές συνομιλίες περιορίζονται μόνο σε δύο χρήστες, γεγονός που εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις προσπάθειες της πλατφόρμας να προστατεύσει το απόρρητο των χρηστών.