Ένα μέρος της δουλειάς μας στην σελίδα είναι να βοηθάμε τους χρήστες και αναγνώστες μας να λύσουν οποιαδήποτε προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίζουν με τα Mac τους. Μέχρι τώρα έχουμε δει πάρα πολλούς χρήστες να έρχονται με ‘μολυσμένα’ από adware Macs. Τα adware μπορούν να προκαλέσουν αρκετά προβλήματα και να δημιουργήσουν πονοκέφαλο στους χρήστες, σε περίπτωση που προσπαθήσουν να κάνουν οποιαδήποτε διεργασία έχει να κάνει με κάποιον browser. Εδώ θα σας παρουσιάσουμε έναν οδηγό που θα σας βοηθήσει να απαλαχτείτε από τέτοιο είδος λογισμικού σε περίπτωση που ο υπολογιστής μολυνθεί.
Το adware λογισμικό εμφανίζει pop-up διαφημίσεις όταν προσπαθείτε να επισκεφτείτε οποιαδήποτε σελίδα. Μπορεί να φορτώσει αυτόματα μια σελίδα όταν ανοίξετε τον web browser σας, να ανοίξει νέα καρτέλα ή ένα νέο παράθυρο. Παράλληλα, μπορεί να ανακατευθύνει τις αναζητήσεις που κάνετε και αντί για το Google να σας πετάξει σε κάποια άλλη μηχανή αναζήτησης. Και συνήθως αυτή η άλλη μηχανή αναζήτησης θα περιέχει ακόμα περισσότερες διαφημίσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα καταλάβετε σίγουρα αν ο υπολογιστής σας έχει μολυνθεί από κάποιο adware λογισμικό, καθώς θα παρατηρήσετε πως ο web browser σας δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε.
Πολλοί από εμάς, θα πάμε στο μενού Preferences του web browser προσπαθώντας να λύσουμε το πρόβλημα που εμφανίστηκε. Θα προσπαθήσουμε να θέσουμε ξανά την προεπιλεγμένη μηχανή αναζήτησης, να βάλουμε ως home page μια κενή σελίδα ή μια σελίδα της αρεσκείας μας και στην συνέχεια να κλείσουμε την καρτέλα Preferences και να παρατηρήσουμε πως τίποτα τελικά δεν έχει αλλάξει και η ίδια κατάσταση παραμένει.
Αυτό συμβαίνει γιατί το adware λογισμικό έχεις ‘καταλάβει’ τον web browser μας και δεν επιτρέπει την αλλαγή οποιασδήποτε ρύθμισης. Και αυτό το λογισμικό θα πρέπει να αφαιρεθεί άμεσα προκειμένου ο web browser να δουλέψει ξανά υπό φυσιολογικές συνθήκες.
“Μα νόμιζα πως τα Mac δεν μπορούν να κολλήσουν ιούς”
Στην κυριολεξία, οι Mac δεν είναι εύκολο να προσβληθούν από κάποιον ιο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Δεν θα αναλύσουμε εδώ ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ιών, malware και adware αλλά επιτρέψτε μου να το διευκρινήσω για να το καταλάβετε όλοι: τα Mac δεν έχουν κάποιο είδος ανοσίας στα malware ή adware και ούτε έιχαν ποτέ. Πολλοί χρήστες Mac, ωστόσο, συνηθίζουν να πιστεύουν πως ο υπολογιστής τους αποτελεί ‘φρούριο’ και πως δεν θα έχουν τα ίδια προβλήματα με αυτά που είχα σε Windows PC.
Για του λόγου το αληθές, ελάχιστα είναι τα Mac τα οποία αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα με ιούς και/ή malware. Αυτό συμβάινει γιατί το OS X είναι ένα εντελώς διαφορετικό λειτουργικό σύστημα σε σχέση με τα Windows, όπου ακόμα κατέχουν το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς παγκοσμίως. Και αυτό συμβαίνει διότι η Microsoft προσπάθησε να δημιουργήσει ένα λογισμικό το οποίο θα είναι περισσότερο προσβάσιμο από το ευρύ κοινό, με αποτέλεσμα να στοχεύει και να πετυχαίνει το στόχο της αρκετά εύκολα σε σχέση με άλλες πλατφόρμες.
Παρ’ όλα αυτά βέβαια, υπάρχουν κάποια adware και malware τα οποία βρίσκουν τον δρόμο να τρυπώσουν στους Mac υπολογιστές μας. Ευτυχώς όμως, η Apple παρέχει κάποια σίγουρα επίπεδα ασφάλειας, τα οποία θα δούμε και θα αναλύσουμε στην συνέχεια.
OS X και Gatekeeper
Από τα Mountain Lion (OS X 10.8) και μετά, η Apple έκανε διαθέσιμο το anti-malware λογισμικό στους χρήστες, το οποίο ονομάζεται Gatekeeper, το οποίο στην ουσία βρίσκεται στην καρτέλα Security & Privacy στις προτιμήσεις συστήματος (system preferene). Το Gatekeeper κρατάει μακρυά από τον υπολογιστή σας οποιοδήποτε λογισμικό δεν ανοίγει στον Mac υπολογιστή σας, περιορίζοντας τα δικαιώματα που έχουν αυτά τα αρχεία για να εισέλθουν στον υπολογιστή μας.
Στην ουσία έχετε τρεις επιλογές για το πως θα περιορήσετε τις άσκοπες λήψεις που κάνουν κάποιες εφαρμογές. Μπορείτε για παράδειγμα να προσδιορίσετε πως μόνο οι εφαρμογές που κατέβηκαν από το App Store θα είναι δυνατό να τρέξουν στον υπολογιστή ή να προσδιορίσετε οι ίδιοι ποιες εφαρμογές θέλετε να τρέχουν ή να ρυθμίσετε να κατεβαίνουν εφαρμογές μόνο από αναγνωρισμένους developers.
Επιλέγοντας το κουτάκι για την λήψη εφαρμογών μόνο από το App Store αποτελεί μία καλή λύση για αρχή. Αυτό αποτρέπει οποιαδήποτε εφαρμογή να τρέξει εκτός εάν αυτή η εφαρμογή προέρχεται από το Mac App Store, το οποίο η Apple διαχειρίζεται και ελέγχει σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Η σε περίπτωση που κάνετε κλικ στο κουτάκι Anywhere, να σας ενημερώσουμε πως αυτή είναι η λιγότερο ασφαλής επιλογή. Οποιαδήποτε εφαρμογή, οποιουδήποτε κατασκευαστή ή προγραμματιστή θα μπορεί να τρέχει κανονικά στο Mac υπολογιστή σας. Επίσης, το Mac App Store και οι πιστοποιημένοι developers, προσφέρουν ένα επιπλέον μέτρο προστασίας, καθώς μόνο οι εφαρμογές που έχουν δημιουργηθεί από πιστοποιημένους developers θα μπορούν να τρέξουν στο Mac υπολογιστή σας.
Αυτό, ωστόσο, δεν σας παρέχει την πλήρη προστασία, ενώ πρόσφατα είδαμε μια ραγδαία αύξηση των malware τα οποία προέρχονται από την Κίνα. Οι κινέζοι χρήστες Mac οι οποίοι είχαν κατεβάσει πειρατικές εφαρμογές για τους υπολογιστές τους, διαπίστωσαν πως τα συστήματα τους είχαν μολυνθεί από τον malware WireLurker.
Γενικά, θα μπορούσε να πει κανείς πως υπάρχει κάποια μάχη μεταξύ της ασφάλειας και της άνεσης μερικών χρηστών για το άβατο του λογισμικού Mac OS X και αυτό αρχίζει να γίνεται όλο και πιο αισθητό. Όσο η Apple προσπαθεί να κρατήσει μακρυά απειλές από malware με την ανάπτυξη του Gatekeeper, προσφέρεται παράλληλα η δυνατότητα της μη χρησιμοποίησης του συγκεκριμένου λογισμικού ή ακομα η περίπτωση όπου πολλοί χρήστες το χρησιμοποιούν και το παρακάμπτουν συνεχώς. Και εκεί είναι που ξεκινάνε πολλές φορές τα προβλήματα με τον υπολογιστή μας. Σε περίπτωση όπου παρακάμψετε τις ρυθμίσεις που έχετε κάνει στο Gatekeeper, βοηθάτε το OS X να γίνει πιο ευάλωτο σε διάφορα προβλήματα, όπως η μόλυνση από κάποιο adware. Τόσο απλά είναι λοιπόν τα πράγματα.
Μην κατεβάζετε κάτι για το οποίο δεν είστε σίγουροι
Το ηθικό δίδαγμα από την ιστορία της μόλυνσης των υπολογιστών από το WireLurker θα αποτελέσει ένα παράδειγμα για πολλούς χρήστες, καθώς επίσης θα βάλει σε σκέψεις εκείνους που κατεβάζουν λογισμικό από πηγές τις οποίες δεν μπορούν να επιβεβαιώσουν. Είναι σίγουρα πειρασμός να πατήσεις πάνω σε κουμπιά όπου λένε πως προσφέρουν δωρεάν λογισμικό και είναι αρκετά δελεαστικό να σκεφτείς ότι θα αποκτήσεις κάτι χωρίς να χρειάζεται να βάλεις το χέρι στην τσέπη. Αλλά που και που θα πρέπει να θυμόμαστε την γνωστή παροιμία που λέει “Πολύ καλό για να είναι αληθινό” και αυτό πολλές φορές καταλήγει αληθινό σε περιπτώσεις όπου ύποπτα websites παρέχουν δωρεάν λογισμικό.
Από την άλλη τα websites τα οποία παρέχουν πειρατικό λογισμικό, σίγουρα δεν αποτελούν τον μόνο τρόπο να κολλήσετε κάποιο adware και οποιασδήποτε άλλης μορφής malware το οποίο θα κάνετε λήψη μέσω του Mac υπολογιστή σας. Άλλες φορές, αυτό το κακόβουλο λογισμικό βλέπουμε να παίρνει την μορφή κάποιου extension το οποίο πρέπει να εγκατασταθεί στον Safari, τον Chrome, τον Firefox και άλλους web browsers. Για αυτό, λοιπόν, να είστε προσεκτικοί με τέτοιου είδους ψεύτικα extensions. H άποψη μου είναι να προσθέσετε μόνο extensions τα οποία η Apple έχει εγκρίνει μέσω αυτής εδώ της λίστας. Μπορείτε επίσης να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτά πατώντας στο μενού Safari και επιλέγοντας Safari Extensions.
Έχει εγκατασταθεί κάποιο adware στον υπολογιστή μου. Τι κάνω στην συνέχεια?
Ακόμα και αν ο υπολογιστής σας έχει προσβληθεί από κάποιο adware, τότε είναι δυνατόν να το αφαιρέσετε, κοιτώντας απλά στα κατάλληλα σημεία. Αρχικά ελέγξτε την λίστα με τα extensions του web browser που χρησιμοποιείτε. Σε περίπτωση που βρείτε εγκατεστημένο κάποιο extension από την Spigot Inc., GoPhoto.it ή την Omnibar, τότε αφαιρέστε το.
Σε περίπτωση όπου αποτύχει να γίνει αυτή η διαδικασία, θα πρέπει μάλλον να ξεκινήσετε το κυνήγι μέσα στα αρχεία και τις βιβλιοθήκες του Mac σας για περιττά αρχεία τα οποία μπορεί να συμβάλουν σε αυτό το πρόβλημα. Συγκεκριμένα, η Apple προσφέρει τις κατάλληλες οδηγίες για να κάνετε κάτι τέτοιο. Έχουνε εδώ ένα αρχείο στο οποίο αναφέρουνε τα πιο πιθανά σημεία που μπορούν να κρυφτούν τα κακόβουλα λογισμικά σε έναν Mac, ενώ ταυτόχρονα παρέχει βήμα προς βήμα οδηγίες για την αφαίρεση του συγκεκριμένου λογισμικού.
Αν αυτό παρ’ όλα αυτά σας μοιάζει βουνό, και επιθυμείτε να βρείτε έναν γρήγορο τρόπο για την αφαίρεση του κακόβουλου λογισμικού, καλό θα ήταν να ρίξετε μια ματιά στο AdwareMedic. Είναι διαθέσιμο δωρεάν για λήψη και κάνει μια πολύ καλή δουλειά, όπου εντοπίζει το adware το οποίο έχει κρυφτεί καλά στον υπολογιστή σας και σας δίνει την δυνατοτητα να το διαγράψετε εφόσον το εντοπίσει. Έχει την δυνατότητα για κάποια δωρεά (εφόσον το επιθυμείτε), επομένως αν το βρείτε χρήσιμο, καλό είναι να αφήσετε έστω και ένα συμβολικό ποσό στον Developer.
To συγκεκριμένο λογισμικό δεν θα αποτρέψει την εγκατάσταση κάποιου adware, αλλά σε περίπτωση που έχει ήδη εγκατασταθεί, θα το εντοπίσει και θα το διαγράψει. Επίσης, αν θέλετε να χτίσετε ένα καλό τοίχος προστασίας για τον υπολογιστής σας, καλό θα ήταν να αναλογιστείτε και κάποιες άλλες εξίσου εφαρμογές όπως είναι το ClamXav, το οποίο είναι ένα δωρεάν εργαλείο αφαίρεσης ιών. Από την άλλη είναι η Mac Internet Security X8, όπου στην ουσία αποτελεί μια εμπορική εφαρμογή. Και οι δύο αυτές εφαρμογές, μπορούν να εντοπίσουν και να διαγράψουν το adware, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούν να κάνουν monitor το Mac προκειμένου να μην επιτρέψουν σε κακόβουλο λογισμικό να ξαναβρεί τον δρόμο να μπει στο σύστημα.
Ελπίζουμε ο συγκεκριμένος οδηγός να σας βοήθησε αρκετά και ας ελπίσουμε να μην τον χρειαστείτε ποτέ για τον Mac υπολογιστή σας. Αλλά ακόμα και αν σας φανεί χρήσιμος κάποια στιγμή, ξέρετε πλέον ότι θα τον βρείτε στο Blog του AppleWorldHellas.
Για οποιαδήποτε απορία, πρόσθεση ή σχολιασμό μπορείτε να γράψετε στο φόρουμ.
